“Yeni Müsavat”ın xəbərinə görə, Bayden bildirib ki, o, Birləşmiş Ştatların İranla keçmiş prezident Donald Trampın ABŞ-ın çıxardığı nüvə razılaşmasına yenidən qoşulmasını istəyir.

Lakin “CBS News” proqramında yayımlanan müsahibədə Bayden İranı yenidən danışıqlara qaytarmaq üçün ABŞ-ın ilk olaraq sanksiyaları ləğv edib-etməyəcəyi haqda suala “xeyr” cavabını verib.

O, Tehranın əvvəlcə uranın razılaşmada icazə verildiyi səviyyədən daha yüksək səviyyədə zənginləşdirilməsini dayandırmalı olduğunu deyib.

Razılaşmada İranın uranı 3.67 faiz konsentrasiya səviyyəsinə qədər zənginləşdirməsinə imkan verilirdi. Lakin Tehran 2019-cu ilin ortalarından uran zənginləşdirilməsini 4,5 faizə, daha sonra keçən ay 20 faizə qədər artırıb. Bu, razılaşmanın imzalanmasından əvvəl əldə edilən səviyyədir.

Ekspertlər Tehranın istehsala davam etmək qərarına gəldiyi təqdirdə ən azı iki nüvə silahı üçün az səviyyədə zənginləşdirilmiş kifayət qədər uran ehtiyatına malik olduğunu bildirir.

Lakin İran rəsmiləri uzun müddətdir nüvə proqramının dinc məqsəd daşıdığını iddia edirlər. Bu iddialar Qərb hökumətləri tərəfindən şübhə ilə qarşılanıb.

i Ayətullah Əli Xameneyi dövlət televiziyası ile ilgili görsel sonucu

İranın Ali dini rəhbəri Ayətullah Əli Xameneyi dövlət televiziyası ilə bildirib ki, Vaşinqton Tehranın öz öhdəliklərinə qayıtmasını istəyirsə, bütün sanksiyaları aradan qaldırmalıdır. Bu, Xameneyinin yanvarın 20-də Baydenin inauqurasiya mərasimindən sonra televiziyada göstərilən ilk çıxışı idi. Xameneyi İranın nüvə razılaşması əsasında üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirmək üçün əvvəlki şərtini təkrarlayaraq deyib ki, ilk addımda Amerikanın ölkəsinə qarşı tətbiq etdiyi bütün sanksiyalar ləğv olunmalıdır:

“Amerikalılarla avropalıların bizə şərt qoymağa haqqı yoxdur. Çünki onlar nüvə razılaşması ilə bağlı üzərlərinə götürdükləri öhdəlikləri pozublar. Şərt qoymağa haqqı çatan tərəf isə İran İslam Respublikasıdır. Çünki indiyə qədər saziş əsasında üzərinə götürdüyü öhdəliklərə əməl edib.

Elə buna görə də bir daha bildirirəm ki, biz yalnız Amerika bizə qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaları ləğv edəcəyi təqdirdə nüvə sazişi əsasında üzərimizə götürdüyümüz öhdəliklərin icrasına qayıdacağıq. Amerika bütün sanksiyaları sözdə və ya kağız üzərində yox, əməldə ləğv etməli və onun bu addımının doğruluğu öz təsdiqini tapmalıdır.

Bu, İran İslam Respublikasının qəti və dönməz siyasətidir və heç kəs bu siyasətdən yayına bilməz", - deyə Xameneyi İran ordusunun hava qüvvələrinin komandirləri ilə görüşündə bəyan edib.

İranın xarici işlər naziri Məhəmməd Cavad Zərif Xameneyinin bu açıqlamalarından sonra “CNN” telekanalına verdiyi müsahibədə nüvə razılaşmasını bərpa etmədən əvvəl İranın Vaşinqton tərəfindən tətbiq edilən sanksiyalar qarşılığında ABŞ-dan təzminat alması üçün heç bir şərt olmadığını deyib.

Beləliklə, ABŞ-da yeni administrasiya da İranla gərginliyi saxlamaqda maraqlı oldu. Hərçənd Bayden seçilən ərəfədə deyilirdi ki, münasibətlər yumşalacaq, sanksiyalar ləğv ediləcək. Görünür ki, Vaşinqtonun siyasi kursunda dəyişiklik yoxdur. Hətta regionda gərginliyin artması istisna deyil. Bəs Amerikanın bu mövqeyinin bölgəyə xeyri-ziyanı nə olacaq?

Azərbaycan Demokratik İslahatlar Partiyasının sədri, deputat Asim Mollazadə “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, Bayden sanksiyaların hansı şərtlər altında qaldırılacağını açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, burada məqsəd İrana təzyiq xarakteri daşıyır: “Bununla İranın nüvə layihəsindən geri çəkilməsinə nail olmaq istəyirlər. Ona görə danışıqlar nəticəsində köhnə razılığın hansısa forması istisna deyil. İran tərəfi çalışacaq ki, məsələ təkbətək həll olunmasın, ABŞ siyasətində Rusiya və Avropa Birliyi ilə birgə manevr imkanları qazanmaq istəyir".

A.Mollazadə ile ilgili görsel sonucu

A.Mollazadə hesab edir ki, İranın nüvə silahından imtinası bölgədə hərbi əməliyyatların olmaması deməkdir:

“Bu, bölgə üçün müsbət haldır. Biz maraqlıyıq ki, bölgədə sabitlik, əməkdaşlıq olsun, müvafiq kommunikasiyalar açılsın”....

Emil SALAMOĞLU,

“Yeni Müsavat”